نمایشگر فلو (Flow Indicator) که با نام "نشاندهنده جریان" نیز شناخته میشود، تجهیزی است که برای ارائه یک نمایش بصری و محلی از جریان سیال (مایع یا گاز) در یک خط لوله طراحی شده است. وظیفه اصلی این تجهیز، فراهم آوردن یک دید سریع و آنی برای اپراتورها و تکنسینها است تا از وضعیت جریان در یک نقطه مشخص از فرآیند مطلع شوند.
درک تفاوت این تجهیز با سایر ادوات اندازهگیری جریان حیاتی است:
-
فلومتر/ترانسمیتر: مقدار دقیق دبی را اندازهگیری کرده و یک سیگنال الکترونیکی (مانند 4-20mA) برای اتاق کنترل ارسال میکند.
-
فلو سوئیچ: تنها وجود یا عدم وجود جریان را تشخیص داده و یک کنتاکت الکتریکی را قطع یا وصل میکند.
-
نمایشگر فلو: وظیفه اصلی آن، نمایش بصری و محلی جریان برای اپراتور است.
این نمایشگرها بر اساس نحوه نمایش اطلاعات، به سه خانواده بزرگ بصری (سایت گلس)، مکانیکی (عقربهای) و الکترونیکی (دیجیتال) تقسیم میشوند.
انواع اصلی نمایشگرهای فلو
۱. نمایشگرهای بصری (سایت گلس - Sight Glass Flow Indicator)
سادهترین، مستحکمترین و قابل اعتمادترین روش برای تأیید وجود جریان.
-
اساس کار: این تجهیز یک پنجره شیشهای مقاوم است که در مسیر خط لوله نصب شده و به اپراتور اجازه میدهد تا مستقیماً خود سیال را مشاهده کند.
-
انواع:
-
سایت گلس ساده (Plain): تنها یک پنجره برای مشاهده وجود یا عدم وجود سیال و بررسی مشخصات ظاهری آن (مانند رنگ و شفافیت).
-
سایت گلس پرهای (Flapper): دارای یک زبانه یا پره است که با نیروی جریان حرکت کرده و وجود جریان را به وضوح نشان میدهد.
-
سایت گلس توپی/پروانهای (Ball/Rotor): دارای یک توپ رنگی یا یک پروانه کوچک است که با عبور جریان شروع به چرخیدن یا بالا رفتن میکند. این حرکت، تشخیص وجود جریان را از فاصله دور بسیار آسان میکند.
-
-
مزایا:
-
بسیار ساده، مستحکم و بدون نیاز به برق.
-
امکان بازرسی بصری کیفیت سیال.
-
قیمت اقتصادی.
-
-
معایب:
-
یک نمایش کیفی است و هیچ مقدار عددی از دبی ارائه نمیدهد.
-
۲. نمایشگرهای مکانیکی (عقربهای - Analog Indicators)
این نمایشگرها یک مقدار کمی و عددی از دبی جریان را به صورت آنالوگ نمایش میدهند. مشهورترین و پرکاربردترین عضو این خانواده، روتامتر (Rotameter) است.
-
اساس کار (روتامتر): یک شناور در داخل یک لوله شیشهای مخروطی شکل قرار دارد. با عبور جریان از پایین به بالا، شناور تا ارتفاعی بالا میرود که در آن، نیروی جریان با نیروی وزن شناور به تعادل برسد. این ارتفاع که بر روی یک مقیاس مدرج در کنار لوله خوانده میشود، مستقیماً با دبی جریان متناسب است.
-
مزایا:
-
نمایش مقدار عددی دبی.
-
بدون نیاز به برق.
-
سادگی و قیمت مناسب.
-
-
معایب:
-
باید به صورت عمودی نصب شود.
-
دقت آن تحت تأثیر تغییرات چگالی و ویسکوزیته سیال قرار میگیرد.
-
فقط نمایش محلی دارد.
-
۳. نمایشگرهای الکترونیکی (دیجیتال - Digital Indicators)
این تجهیزات، یک سنسور فلومتری الکترونیکی را با یک نمایشگر دیجیتال در یک بدنه واحد ترکیب میکنند.
-
اساس کار: یک سنسور داخلی (مانند توربین، پدلویل یا مغناطیسی) سرعت سیال را اندازهگیری کرده و مدارات الکترونیکی داخلی، آن را به یک مقدار دبی تبدیل کرده و بر روی یک نمایشگر LCD یا LED به صورت یک عدد دقیق نمایش میدهają.
-
مزایا:
-
دقت بسیار بالا.
-
خوانایی عالی و بدون خطا.
-
دارای قابلیتهای پیشرفته: اکثر مدلها قابلیت نمایش دبی کل (توتالایزر)، تنظیم خروجیهای آلارم و گاهی خروجی آنالوگ 4-20mA را نیز دارند.
-
-
معایب:
-
نیاز به منبع تغذیه (برق یا باتری).
-
قیمت بالاتر.
-
جدول مقایسه سریع
| ویژگی | سایت گلس (بصری) | روتامتر (عقربهای) | نمایشگر دیجیتال |
| نوع نمایش | کیفی (وجود/عدم وجود جریان) | کمی (مقدار عددی) | کمی (مقدار عددی دقیق) |
| نیاز به تغذیه | خیر | خیر | بله |
| دقت | ندارد | متوسط | بالا |
| مزیت کلیدی | سادگی مطلق، بازرسی سیال | اقتصادی، بدون نیاز به برق | دقت بالا، قابلیتهای پیشرفته |
| محدودیت اصلی | عدم ارائه مقدار عددی | نصب عمودی، حساس به خواص سیال | نیاز به برق |
Export to Sheets
راهنمای انتخاب نمایشگر فلو
برای انتخاب صحیح، به این سوالات پاسخ دهید:
-
هدف شما چیست؟ آیا فقط میخواهید از وجود جریان مطمئن شوید (انتخاب: سایت گلس)؟ یا نیاز به یک مقدار تقریبی از دبی دارید (انتخاب: روتامتر)؟ یا به یک عدد دقیق به همراه قابلیتهای کنترلی نیاز دارید (انتخاب: دیجیتال)؟
-
نوع سیال شما چیست؟ آیا شفاف است؟ آیا تمیز است؟ (این بر انتخاب نوع سایت گلس یا نیاز به فیلتر تأثیر میگذارد).
-
شرایط نصب چگونه است؟ آیا امکان نصب عمودی (برای روتامتر) وجود دارد؟ آیا منبع تغذیه در دسترس است (برای دیجیتال)؟
-
بودجه شما چقدر است؟
جمعبندی: نمایشگرهای فلو، "چشم" اپراتور در خطوط لوله هستند و بازخوردی حیاتی و محلی از وضعیت فرآیند ارائه میدهند. انتخاب بین سادگی مطلق و قابلیت بازرسی یک سایت گلس، نمایش عددی و بدون نیاز به برق یک روتامتر، و دقت و هوشمندی یک نمایشگر دیجیتال، تصمیمی است که باید بر اساس نیاز دقیق هر کاربرد به "سطح اطلاعات" مورد نیاز، گرفته شود.